Preventivnim pravilnim ponašanjem u svakodnevnom životu i aktivnostima, u mnogome se može uticati na očuvanje zdravlja, poboljšanje kvaliteta života i smanjenje tegoba.To su postulate koje vec svi znamo al sta kada dodje do bola?
Uzroci koji dovode do bolnih stanja i upala zglobova su mnogobrojni, počevši od naslednih faktora rizika, preko povećane telesne mase, povreda, bakterijskih i virusnih upala, hormonskih i metaboličkih poremećaja, autoimunih, odnosno reumatskih oboljenja i degenerativnih oboljenja zglobova.
Artroze su hronična degenerativna oboljenja zglobova praćena hroničnim bolom, ograničenom pokretljivošću i otežanim obavljanjem dnevnih aktivnosti. Otuda one predstavljaju veliki socio – medicinski problem. Najčešće su zahvaćeni zglobovi kuka i kolena (gonartroza i koksartroza), obzirom da trpe najveća opterećenja. Ređe se radi o artrozama zglobova ručja i sitnih zglobova šaka, kao i o artrozi ramenog zgloba.
Osnovni uzroci ovih degenerativnih oboljenja je smanjena proizvodnja kolagena, koji je najvažniji protein za formiranje hrskavice i smanjen nivo zglobne, sinovijalne tečnosti koja vlaži hrskavicu. Ako je nema dovoljno, dolazi do trenja između kosti.
Usled svih opisanih promena, javljaju se simptomi u vidu bola, smanjene pokretljivosti, propadanja okolne muskulature (hipotrofije mišića). Simptomi bolesti napreduju s vremenom i moze doći do izliva i lokalnog zapaljenja zgloba. Jutarnja ukočenost ne traje dugo i nestaje razgibavanjem. Fizičko opterećenje pogoršava bolove, a nakon mirovanja bol se smanjuje.
Cilj lečenja je da se uspori degenerativni proces, smanji bol i mišićni spazam (grč okolnih mišića), poboljša funkcija zgloba, spreče kontrakture (skraćenje okolnih mišića) i osposobi pacijent za svakodnevne životne aktivnosti.
Saveti kod umerenog bola su sledeci:
- izbegavajte pokrete prilikom kojih se bol u zglobu pojačava.
- sprovoditi određenu fizikalnu terapiju koju ordinira lekar
- koristite masti ili gelove koji se utrljavaju u bolno mesto, a koji greju ili hlade,
povećavajući na taj način prokrvljenost i cirkulaciju,što smanjuje bol
Danas se nudi veliki broj hondroprptektora koji mogu pomoći u saniranju uzroka bola i u revitalizaciji degenerativnih promena zglobova. Do sada, kako najdelotvorniji, su se pokazali oni suplementi koji u sebi sadrze Boswellia serratu-indijski tamjan. Aktivni sastojci ove biljke ometaju rad enzima koji izazivaju oticanje i upale zglobova. Bosvelinska kiselina je najjači inhibitor 5-lipooksigenaze, enzima odgovornog za upale. Sto dovodi do smanjenja broja leukotrijena- medijatora upale. Zajedno sa kolagenom utiče na bolju pokretljivost a time i ishranu hrskavice.
Mr Pharm. Brankica Milinković
